Aleksandr Gienis, Ksana Blanck
fot. Wikipedia
Polecam podcast i eseje Aleksandra Gienisa* (Radio Swoboda, "Nowaja Gazeta").
*Pisałem o nim w eseju "Piotr Wajl i Aleksandr Gienis - kronikarze Trzeciej Fali" (jest, oczywiście, na moim blogu).
Relacjonuję tu własnymi słowy dwie informacje o różnym ciężarze gatunkowym, ale obie ważne dla nas, rusycystów.
1. W przeddzień poprzedniej wojny światowej podobne dylematy - jak dziś rusycyści - przeżywali pisarze niemieccy i germaniści. 30 listopada 1938 roku – czyli parę tygodni po wydarzeniach Nocy Kryształowej - Thomas Mann w liście z Princeton do profesor (bądźmy precyzyjni: associate professor) Anny Jacobson (Hunter College, German Department) napisał między innymi: „Droga Frau Profesor Jacobson, Pani informacja o sytuacji na German Department wywarła na mnie ogromne wrażenie […]. Że strasznymi wydarzeniami w Niemczech studentki college’u są przestraszone, rozwścieczone, pozbawione wiary w ludzkie wartości zajęć germanistycznych, że zaczęły wątpić w to, czy ma sens studiować kulturę narodu, w którym dochodzi wydawałoby się bez przeszkód do takich podłych zachowań – ja to wszystko rozumiem aż za dobrze […]”[1]. Dalej niedawny noblista konstatuje, że nie można uzasadnionej niechęci czy odrazy do reżimu przenosić jednak na wszystko, co niemieckie. Kultura nie ma z tym nic współnego. Winę za pogromy żydowskie ponoszą jedynie „rządzące elity”. Wojna pozbawiła Manna tych złudzeń. W czasie wystąpień radiowych mówił już o „niemieckiej winie”, a po kapitulacji stwierdził, że wydane w czasach Hitlera książki powinny zostać zniszczone, ponieważ są poplamione „wstydem i krwią”[2]. „[…] Prawdziwy, uczciwy język niemiecki przetrwał jedynie tam, gdzie nie posługiwali się nim naziści […]”[3]. A więc na emigracji.
[1] Т. Манн, Анне Джекобсон [w:] Idem, О немцах и евреях. Статьи, речи, письма, дневники, Иерусалим 1990, с, 244.https://imwerden.de/pdf/mann_thomas_o_nemtsakh_i_evreyakh_biblioteka_aliya_145_1990__ocr.pdf. Dostęp: 3 lipca 2022 r.
[2] Zob.: А. Генис, Прецендент. Небатальная проза, „Новая газета”, №25 от 11 марта 2022, https://novayagazeta.ru/articles/2022/03/10/pretsedent. Dostęp: 2 lipca 2022 r.
[3] А. Генис, Прецендент. Небатальная проза, „Новая газета”, №25 от 11 марта 2022, https://novayagazeta.ru/articles/2022/03/10/pretsedent. Dostęp: 2 lipca 2022 r.
2. Z rozmowy Gienisa z prof. Ksaną Blanck (siostrą Siergieja Dowłatowa) dowiedziałem się między innymi, że ostatnio w dwóch księgarniach moskiewskich przeprowadzono sondę online dla młodzieży: "Najbardziej odrażająca postać literacka". Zareagowało 600 osób.
Wyniki pozostawiam bez komentarzy:
1. dziedziczka z "Mumu" Turgieniewa, 25%
2. Anna Karenina, 22%
3. Humbert Humbert, 19%
4. Eugeniusz Oniegin, 17%
5. Natasza Rostowa, 16% czyli 96 osób!
Komentarze
Prześlij komentarz